انواع گزارش حسابرسی
در مرحله گزارشگری برای اظهارنظر حسابرسان دو حالت وجود دارد:
- اظهارنظر درباره صورت های مالی امکان پذیر است. که در این صورت سه نوع گزارش ممکن است تهیه گردد.
- گزارش مقبول (مطلوب، استاندارد، غیرمشروط)
گزارش استاندارد مقبول تنها زمانی می تواند که صورتهای مالی طبق اصول پذیرفته شده حسابداری شامل افشای کافی و با استفاده از مبنای یکنواختبا دوره قبل ارائه شده باشد. محدودیت با اهمیت و یا اساسی دردامنه رسیدگی وجود نداشته باشد. آثار هرگونه ابهام اساسی موجود که می تواند اثری با اهمیت بر صورت های مالی داشته باشد به گونه ای منطقی برآورد شود.
“حسابرسان در این گزارش بیان می کنند که رسیدگی های آنان بر اساس استاندادهای حسابرسی انجام شده است و صورتهای مالی مطابق با اصول حسابداری است.”
- گزارش مشروط
چنانچه آثار ناشی از موارد انحراف از استانداردهای حسابداری و محدودیت در رسیدگی به تنهایی یا در مجموع بر صورت های مالی با اهمیت بوده اما اساسی نباشد، نوع اظهارنظر حسابرس مشروط خواهد بود.
“به استثناء موارد ناشی از عدم امکان دسترسی به شواهد و یا انحرافات با اهمیت از اصول حسابداری، صورتهای مالی مطابق با اصول حسابداری است.”
- گزارش مردود
در شرایطی که یک یاز موارد انحراف از استانداردهای حسابداری به تنهایی یا تعدادی از آن ها در مجموع دارای اثرات اساسی بر صورت های مالی مورد رسیدگی باشد، نوع اظهارنظر حسابرس مردود خواهد بود.
“صورتهای مالی با اصول حسابداری مطابقت ندارد.”
- اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی امکان پذیر نباشد که یک نوع گزارش ممکن است تهیه شود.
- عدم اظهارنظر
در شرایطی که حسابرس در رسیدگی های خود با محدودیت یا ابهام اساسی مواجه شود به نحوی که امکان اظهارنظر نسبت به صورت های مالی فراهم نگردد، حسابرس نسبت به صورت های مالی گزارش عدم اظهارنظر صادر خواهد کرد. ابهام مواردی می باشد که به دلیل مبهم بودن نتایج نهایی، حسابرس قادر به تعیین تاثیر آن مورد بر صورت های مالی نمی باشد.
“حسابرسان در مورد صورتهای مالی نظری ابراز نمی کنند.”
در برخی شرایط خاص، حسابرس با وجود صدور نظر مقبول، عباراتی توضیحی را به گزارش استاندارد می افزاید.
منبع: کتاب حسابرسی، علیرضا خانی