هیدرولیک و پنوماتیک

هیدرولیک
فنی که انتقال و تبدیل نیرو را توسط مایعات انجام دهد “هیدرولیک ” نامیده میشود. مفهوم هیدرولیک مختص به آب نبوده و شامل قواعد و کاربرد مایعات دیگری ، بخصوص روغن صنعتی میباشد. امروزه در صنایع بخصوص برای انتقال انرژی در سیستم کنترل از روغن به علت خاصیت ضد زنگ زدگی آن، استفاده بسیار میگردد. تولید و انتقال نیروهای قوی توسط قطعات کوچک هیدرولیکی، دارای وزن کمتری بوده و نسبت وزنی آنها نسبت به دستگاههای الکتریکی ۱ به ۱۰ میباشد. از دیگر از امتیازات هیدرولیک های روغنی می توان به امکان اتوماتیک کردن حرکات، امکان سریع معکوس کردن جهت حرکت، نصب ساده قطعات بعلت استاندارد بودن آنها و مراقبت ساده دستگاهها و تاسیسات هیدرولیکی توسط مانومتر اشاره نمود. بزرگترین عیب هیدرولیک، افت فشار میباشد که در حین انتقال مایع فشرده پدید می آید لذا در موقع کار با فشارهای قوی، باید به محکم و جفت شدن مهره ماسوره ها با لوله ها و دهانه تغذیه و مسیر کار قطعات کار کننده توجه بیشتری نمود. عنصر عامل در سیستم‌های هیدرولیک، روغن هیدرولیک (Hydraulic oil) است. روغن هیدرولیک یک سیال تراکم‌ناپذیر است و نمی‌توان آن را فشرده کرد. روغن هیدرولیک در انواع مختلفی وجود دارد که هریک برای کاربردهای خاصی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
سیستم‌های هیدرولیک به‌شکل یک سیکل بسته عمل می‌کنند. در سیستم‌های هیدرولیک یک تانک یا مخزن وجود دارد که روغن هیدرولیک در آن به‌مقدار معین نگهداری می‌شود. پمپ‌ هیدرولیک روغن را از مخزن مکش می‌کند و به داخل سیستم ارسال می‌کند. این روغن پس از گردش در سیستم و انجام کار در عملگرها (سیلندر‌های هیدرولیک یا هیدروموتورها یا …) از طریق مسیرهای برگشت، دوباره به مخزن بر می‌گردد و بنابراین به شکل یک سیکل بسته یا یک مدار بسته عمل می‌کند. به همین دلیل سیستم‌های هیدروولیک را سیستم‌های مداربسته می‌نامند.

پنوماتیک
عامل اصلی کارکرد سیستم پنیوماتیک هواست و هوا در همه جای روی کره زمین به وفور وجود دارد. هوای فشرده را می توان از طریق لوله کشی به نقاط مختلف کارخانه یا مراکز صنعتی برای فعالیت سیستم های پنیوماتیک هدایت کرد. هوای فشرده را می توان در مخازن مخصوص انباشته و آن را انتقال داد یعنی همیشه احتیاج به کمپرسور نیست و می توان از سیستم پنیوماتیک در مکان هایی که امکان نصب کمپرسور وجود ندارد نیز استفاده نمود. افزایش و کاهش دما اثرات مخرب و سوئی بر روی سیستم پنیوماتیک ندارد و نوسانات حرارتی از عملکرد سیستم جلوگیری نمی کند. عنصر عامل در سیستم‌های پنوماتیک، هوای فشرده (Compressed air) است. هوا هم یک سیال (البته از خانواده گازها) است؛ به همین دلیل هوا، برخلاف روغن هیدرولیک، یک سیال تراکم‌پذیر است؛ یعنی می‌توان آن‌را فشرده کرد. البته در موارد خاصی ممکن است به‌جای هوای فشرده از گازهای مخصوص دیگری در سیستم پنوماتیک استفاده شود. هوای مصرف شده در سیستم پنیوماتیک در هنگام تخلیه از سیستم دارای صدای زیادی است که این مسئله نیاز به کاربرد صدا خفه کن را الزامی می کند.
در سیستم پنوماتیک کمپرسورهایی وجود دارند که هوای محیط را مکش می‌کنند، آن را متراکم (فشرده) می‌کنند و سپس به داخل سیستم هدایت می‌کنند. هوای فشرده پس از انجام کار در عملگرهای پنوماتیک (سیلندر‌ها یا موتورهای پنوماتیکی) از مجراهای خروجی که معمولاً در خود سیلندر یا در شیرهای کنترل‌کننده تعبیه شده است، به محیط تخلیه می‌شود و دوباره به سیستم بر نمی‌گردد! این یعنی سیستم پنوماتیک یک سیستم «مدارباز» یا «سیکل‌باز» است. روی همین اصل در سیستم‌های پنوماتیک، مخازنی که مقدار معینی از هوا را نگهداری کنند (مثل مخازن هیدرولیک در سیستم‌های هیدرولیک) وجود ندارد.

مطلب پیشنهادی

هزینه های مربوط به موجودیها

برای تجزیه و تحلیل سیستم کنترل موجودی، تشخیص هزینه های موجودی ضروری است. زیرا هدف …